Kiła (łac. lues, syphilis) – przenoszona drogą płciową (weneryczna), bakteryjna, choroba zakaźna wywoływana przez krętka bladego (Treponema pallidum ssp. pallidum).

Kiłę można podejrzewać na podstawie wywiadu epidemiologicznego i badania fizykalnego, ale ostateczne rozpoznanie ustala się na podstawie badań laboratoryjnych. Odpowiednio wcześnie wykryta może być skutecznie leczona za pomocą antybiotyków, jednak w skali makro równie ważne znaczenie w walce z tą chorobą ma nadzór epidemiologiczny i właściwa polityka zdrowotna państwa.



Po raz pierwszy epidemia pojawiła się w Europie podczas wojny o Neapol w 1494 i szybko rozprzestrzeniła się na inne kraje. Pochodzenie tej choroby jest nieznane. Istnieje teoria, iż chorobę przywieziono do Barcelony po drugiej wyprawie Kolumba, podczas której masowo gwałcono kobiety indiańskie. Choroba istniała w łagodnej formie w Ameryce przed przybyciem Kolumba. Istnieją jednak przypuszczenia na temat wcześniejszego występowania tej choroby w Europie (także na terenach dzisiejszej Polski – czego przesłanką może być jedna z postaci w ołtarzu Wita Stwosza w Krakowie, wyrzeźbiona z charakterystycznym dla kiły nosem siodełkowatym).

Etymologia nazwy

Kiła występowała dawniej pod wieloma różnymi nazwami: syfilis, choroba francuska (w Rosji "choroba polska"), franca, choroba dworska, przydomek dworski, choroba sekretna, choroba hiszpańska, przymiot, przepuklina, pudendagra, pani franca, świerzba, dziki świerzb, syf, weneria, katar kanalicowy, ospa miłosna, niemoc kurewników i cudzołożników. Nazwa choroby francuskiej, morbus gallicus, wywodzi się od wybuchu epidemii w armii francuskiej. Nazwa "syphilis" zostawała ukuta przez francuskiego lekarza i poetę Girolamo Fracastoro w jego epickim poemacie napisanym po łacinie, o tytule Syphilis sive morbus gallicus (łac. "Syfilis albo choroba francuska") z 1530. Protagonistą poematu był pasterz zwany Syfilusem (być może odpowiednik postaci z "Metamorfoz" Owidiusza, Sipylusa). Syfilus jest przedstawiony jako pierwszy człowiek, który zachorował na tę chorobę, którą zesłał bóg Apollo jako karę za nieposłuszeństwo, jakie okazał mu Syfilus i jego stronnicy. Imię Syfilusa wiąże się przypuszczalnie z greckim słowem ςψπθλος oznaczającego "brudny"[6]. Poprzez dodanie przyrostka -is do tematu Syfilus, Fracastoro utworzył nową nazwę choroby, która została także użyta w medycznym tekście De Contagionibus ("O chorobach zaraźliwych"). Do tego czasu, jak podaje Fracastoro, kiłę nazywano "chorobą francuską" we Włoszech i Niemczech, a "chorobą włoską" we Francji. Dodatkowo, Holendrzy nazywali ją "chorobą hiszpańską", Rosjanie "chorobą polską", Turcy "chorobą chrześcijan", a Taitańczycy "chorobą brytyjską". Druga łacińska nazwa kiły lues pochodzi od łacińskiego czasownika luere – "pokutować".


ZAKAŻENIE

Zakażenie kiłą jest wynikiem stosunku pochwowego, analnego lub oralnego z osobą zakażoną. Narażone są również osoby zdrowe przez pocałunek z osobą zakażoną, u której zmiany kiłowe są obecne w gardle. Każde uszkodzenie skóry u osoby zdrowej naraża ją na ryzyko podczas intymnego kontaktu z osobą zakażoną. Nieleczona kiła prowadzi do uszkodzenia układu nerwowego, utraty wzroku, zaburzeń psychicznych, uszkodzenia układu krążenia, kości, stawów i narządów miąższowych, a także w niektórych przypadkach może być przyczyną śmierci. Ponadto w przebiegu ciąży kobiety chorej na kiłę dochodzi do wewnątrzmacicznego zakażenia płodu bakteriami znajdującymi się we krwi matki. Może dojść do śmierci wewnątrzmacicznej płodu lub dziecko może urodzić się z poważnymi wadami rozwojowymi.

Krętki blade przedostają się przez wrota zakażenia i szybko się namnażają. Następnie dochodzi do rozsiewu bakterii drogami chłonnymi i drogą krwi. Zakażenie organizmu doprowadza do choroby ogólnoustrojowej. Miejscem obfitego rozwoju krętków są węzły chłonne i tkanki w pobliżu miejsca wtargnięcia. W węzłach chłonnych chorego drobnoustroje pojawiają się już w ciągu pierwszych 24 godzin, a w płynie mózgowo-rdzeniowym już w 3 tygodnie od momentu zakażenia. Zmiany związane z zakażeniem Treponema pallidum mogą dotyczyć każdego narządu, nie wyłączając ośrodkowego układu nerwowego.






Wrzód twardy, pierwotny objaw kiły






Typowa prezentacja wysypki w kile wtórnej na dłoniowej powierzchni rąk oraz zazwyczaj na podeszwach stóp.















Zniszczona twarz kobiety chorej na Syfilis. Fotografia z Atlasu Wenerologii (1973r.)












Kiła wrodzona

Wyróżnia się też kiłę wrodzoną, gdy do zakażenia dochodzi w życiu płodowym od chorej matki (po 5 miesiącu od zapłodnienia, gdy bariera łożyskowa ulega osłabieniu i gdy już istnieje posocznica w ciele matki – czyli 2-3 lata od zakażenia). Niekiedy w tych przypadkach kiła prowadzi do śmierci płodu i poronienia lub urodzenia martwego płodu. W przypadku żywych urodzeń możemy mieć do czynienia z kiłą wrodzoną wczesną (lues congenita recens) i późną (lues congenita tarda). W kile wczesnej występują następujące objawy:
nos siodełkowaty (nasus sellatus) – w wyniku uszkodzenia części kostnych (lemiesza i kości nosowych)
zapalenie kostno-chrzęstne (osteochondritis)
zajady (rhagades) – linijne pęknięcia w kącikach ust
sapka (coryza)
plamki kiłowe (lues maculosa)
grudki kiłowe (lues papulosa)
pęcherze kiłowe (lues pemphigosa)
osutka kiłowa (exanthema)
marskość wątroby
kilaki prosowate (gummata miliaria)
w grasicy ropień Dubois (abscessus Dubois)
zapalenie białe płuc (pneumonia alba)
wytwórcze zapalenie śródmiąższowe w różnych narządach (nerki, serce, nadnercza, trzustka, śledziona).

Dla kiły późnej charakterystyczne są takie objawy jak:
triada Hutchinsona (zęby Hutchinsona, głuchota błędnikowa (surditas), zapalenie miąższowe rogówki (keratitis parenhymatosa) prowadzące do bielma (leukoma))
szablaste podudzia
czaszka kwadratowa (caput quadratum)
kiłowe zapalenie okostnej (periostitis luetica)
kiłowe przewlekłe zapalenie opon miękkich (neurosyphilis meningovascularis)
zanik nerwu II
uszkodzenie nerwu VIII
pogrubienie nasad przymostkowych obojczyka (objaw Higoumenakisa)
blizny Parrota (cicatrices Parroti) wokół ust i odbytu.

---------------------------------------------------
Zerknij na stronę na fb, na której będę dodawał topowe programy i platformy,
na których można zarabiać w interneciehttps://www.facebook.com/Inwestycje-...5130416244362/

Najważniejszy i najmocniejszy materiał - Hard Core Rule
Chcesz coś napisać? dodać materiały? Nie wiesz jak? Ten temat jest dla Ciebie:
Poradnik

Nie widzisz zdjęć? Nie wyświetlają się? Temat jest pusty? Napisz do mnie - uzupełnie fotki na nowo!